การจัดพิธีเพื่อบูชาในวันคเณศจตุรถี

จาก – พิทักษ์ โค้ววันชัย (สยามคเณศ)

มอบแด่ กลุ่มผู้ศรัทธาทุกท่าน

เนื่องในวันคเณศจตุรถี ปี พ.ศ.2555

*****เข้าเป็นสมาชิกของพวกเราได้ที่ www.siamganesh.com

(จัดพิธีได้ตั้งแต่วันที่ 19-29 กันยายน พ.ศ.2555 วันใดก็ได้)

มีคำแนะนำดังต่อไปนี้

1. จัดเตรียมเทวรูป

ทำความสะอาดเทวรูป ที่มีประดิษฐานอยู่ในบ้านทั้งหมด หากเทวรูปองค์ไหนใช้น้ำล้างได้ก็ล้างให้สะอาด ใช้ผ้าเช็ดให้แห้ง หากองค์ไหนอาจเสียหายจากการถูกน้ำ ให้ใช้ผ้าหรือแปรงปัดฝุ่นให้เรียบร้อย

ให้เลือกเทวรูปพระพิฆเนศ 1 องค์ มาจากที่ผู้บูชามีประดิษฐานอยู่ในบ้าน โดยเลือกองค์ที่ขนาดไม่ใหญ่มาก ทำจากวัสดุที่โดนน้ำได้ เช่น หินแกะสลัก ทองเหลือง สำริด เรซิ่น ฯลฯ ไม่ควรเป็นเทวรูปไม้แกะสลัก เทวรูปปูนปั้น ดินปั้น หรือเทวรูปที่มีการตกแต่งประดับด้วยคริสตัลเพชรพลอย เพราะอาจทำให้เสียหาย องค์ที่เราเลือกมานี้ จะเรียกว่า “องค์บูชา”

2. จัดเตรียมอุปกรณ์

– ธูป หรือ กำยาน / พร้อมกระถางธูป หรือโถกำยาน

– เทียน 2 เล่ม ซ้ายขวา

หากมีตะเกียงน้ำมันก็จัดเตรียมไว้

– โต๊ะ 2 ตัว

ตัวหนึ่ง เรียกว่า “โต๊ะประดิษฐาน” สำหรับตั้งเทวรูป และถวายของ

ตัวหนึ่ง เรียกว่า “โต๊ะเตรียมของ” เพื่อวางของถวายเตรียมถวายไปที่โต๊ะตัวแรก

– อ่าง หรือ ชามใบใหญ่ หรือ ถาด เพื่อนำเทวรูป “องค์บูชา” ประดิษฐานลงไป รอรับการสรงน้ำ

3. จัดเตรียมเครื่องสังเวย

– ปัญจอัมฤต ได้แก่ นมจืด, โยเกิร์ต, น้ำผึ้ง, เนย, น้ำอ้อย

– ผลไม้มงคล ตามแต่จัดหามา เน้นกล้วยหรือมะพร้าว รวมกันให้ได้ 5 ชนิดขึ้นไป

ผลไม้ให้บรรจุใส่ถาด ถ้วย จาน ชาม ฯลฯ สามารถใส่รวมกันหรือแยกภาชนะได้

– ขนมหวาน ไม่ใช้ขนมที่มีส่วนผสมของไข่

จัดมาอย่างน้อย 5 อย่างขึ้นไป ใส่ถ้วยให้เรียบร้อย แต่ละถ้วยไม่ต้องมีช้อน

– น้ำดื่มสะอาด เปิดขวดใหม่ จำนวน 2 ขวด

ขวดแรก ใช้ถวายทั้งขวด เปิดฝาแล้ววางถวายได้เลย

ขวดที่สอง ใช้สำหรับสรงสนาน โดยต้องมีแก้วน้ำเปล่าหนึ่งใบ และมีช้อนเล็กๆ ใส่ลงในแก้วด้วย เพื่อใช้ตักน้ำและสรงที่องค์เทวรูป

– ดอกไม้ (ดาวเรือง มะลิ กุหลาบ ดอกบัว ฯลฯ) จัดหามาให้มากๆ เน้นปริมาณ ให้ดูสดชื่น มีสีสัน

– เมล็ดข้าวสาร ใส่จาน

– เมล็ดถั่วต่างๆ ใส่จาน

(ของถวายอื่นๆ สามารถจัดหามาเพิ่มเติมได้ ตามศรัทธา)

————————————————————————–

ขั้นตอนการประกอบพิธีบูชาพระพิฆเนศ เนื่องในคเณศจตุรถี

– ตั้ง อ่าง หรือ ชามใบใหญ่ หรือ ถาด วางไว้บนโต๊ะประดิษฐาน

– อัญเชิญเทวรูป “องค์บูชา” ที่เลือกแล้ว (สามารถโดนน้ำได้) ประดิษฐานลงไปในถาดหรืออ่าง

– นำของอื่นๆ ทั้งหมดมาวางถวายไว้ที่โต๊ะเตรียม

– ขั้นตอน “อาวาหะนัม” (อัญเชิญพระพิฆเนศ)

หยิบดอกไม้มาจำนวนหนึ่ง ถือไว้ในมือ ตั้งจิตให้เป็นสมาธิ แล้วสวดคาถา…..

“…โอม ศรี คะเณศายะ นะมะหะ…ข้าพเจ้าขออัญเชิญพระศรีมหาคเณศวร มหาเทพแห่งความสำเร็จ ผู้ทรงพลังแห่งการสร้างสรรค์ การปกปักรักษา และการทำลาย โปรดเสด็จมาเพื่อประทับอยู่เป็นองค์ประธานในพิธีกรรมครั้งนี้ ข้าพเจ้าขอถวายอภิวาทแด่พระองค์ ด้วยจิตศรัทธาอย่างเปี่ยมล้น ขอพระองค์โปรดเมตตาด้วยเถิด…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…”

จากนั้น วางดอกไม้ไว้ที่หน้า “พระบาท” ของพระพิฆเนศ

– ขั้นตอน “อาสะนัม” (ถวายที่ประทับนั่ง)

หยิบดอกไม้มาจำนวนหนึ่ง ถือไว้ในมือ ตั้งจิตให้เป็นสมาธิ แล้วสวดคาถา…..

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…ข้าพเจ้าขอถวายดอกไม้อันเปรียบเสมือนที่ประทับแห่งพระองค์ ขอพระองค์โปรดรับเครื่องบรรณาการนี้ด้วยเถิด…อาสะนัม สะมะระปะยามิ…”

จากนั้น วางดอกไม้ไว้ที่หน้า “พระบาท” ของพระพิฆเนศ

แล้วหยิบเมล็ดข้าวสารจำนวนเล็กน้อย เทลงในกองดอกไม้นั้น

– ขั้นตอน “ปาทะยัม” (ถวายน้ำล้างพระบาท)

เปิดขวดน้ำ เทน้ำดื่มใส่แก้ว จากนั้นหยิบแก้วน้ำขึ้นมา มือซ้ายถือแก้วน้ำ มือขวาถือช้อน

ชูแก้วน้ำนี้ต่อหน้าพระพิฆเนศ แล้วสวดคาถา…..

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…น้ำจากสายพระคงคา และสายน้ำศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 สายจากการจาริกแสวงบุญโดยพระฤาษีมุนีผู้เป็นเลิศ บัดนี้ ได้ถูกน้ำมาแสดงต่อพระองค์แล้ว ข้าพเจ้าขอถวายน้ำล้างพระบาท ขอทรงสัมผัสความเย็นแห่งสายน้ำนี้ด้วยเถิด…ปาทะยัม สะมะระปะยามิ…”

ตักน้ำขึ้นมา เทลงไปที่ “พระบาท” ของพระพิฆเนศ จำนวน 3 ช้อน

– ขั้นตอน “อะระฆะยัม” (ถวายน้ำล้างพระหัตถ์)

ถือแก้วน้ำไว้ สวดคาถา…..

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…พระคเณศ ผู้ทรงหนูมุสิกะเป็นพาหนะคู่กาย พระองค์นำมาซึ่งความผาสุกแด่เหล่าสาวก ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…อะระฆะยัม สะมะระปะยามิ…”

ตักน้ำขึ้นมา เทลงไปที่ “พระหัตถ์ (มือ)” ของพระพิฆเนศ เทให้ครบทุกข้างๆ ละ 1 ช้อน

– ขั้นตอน “อาจะมะนัม” (ถวายน้ำดื่ม)

ถือแก้วน้ำไว้ สวดคาถา…..

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…พระคเณศ ผู้ทรงอำนาจเหนือหมู่มาร พระองค์ขจัดแล้วซื่งศัตรูทั้งปวง ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…อาจะมะนัม สะมะระปะยามิ…”

ตักน้ำขึ้นมา เทลงไปที่ “งวง” ของพระพิฆเนศ จำนวน 3 ช้อน

– ขั้นตอน “ปะยัสสะนานัม” (ถวายน้ำนม)

หยิบน้ำนมที่เตรียมไว้ขึ้นมา สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…ด้วยน้ำนมจากพระโค ผู้เป็นมารดาแห่งสัตว์ทั้งปวง สามารถชำระล้างจิตใจข้าพเจ้าให้ขาวบริสุทธิ์ ข้าพเจ้าได้จัดหา ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ปะยัสสะนานัม สะมะระปะยามิ…”

เทน้ำนมลงไปที่ “เศียร” ของพระพิฆเนศ จนหมดกล่อง (เทให้ชุ่มไปทั้งองค์เทวรูป)

– ขั้นตอน “ทะธิสะนานัม” (ถวายนมเปรี้ยว หรือ โยเกิร์ต)

หยิบโยเกิร์ต หรือ นมเปรี้ยวที่เตรียมไว้ขึ้นมา สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…นมเปรี้ยวอันมีรสชาติหอมชื่นใจ ดั่งอัมฤตจากพระจันทร์ หมายถึงความอุดมสมบูรณ์ซึ่งเป็นของขวัญจากพระองค์ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ทะธิสะนานัม สะมะระปะยามิ…”

เทนมเปรี้ยวหรือโยเกิร์ตลงไปที่ “เศียร” ของพระพิฆเนศ จนหมด (เทให้ชุ่มไปทั้งองค์เทวรูป)

– ขั้นตอน “มะธุสะนานัม” (ถวายน้ำผึ้ง)

หยิบน้ำผึ้งขึ้นมา สวดถาคา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…น้ำผึ้งอันหอมหวานนี้ ได้จากดอกไม้ธรรมชาติ ให้รสที่น่าพึงพอใจยิ่ง ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…มะธุสะนานัม สะมะระปะยามิ…”

เทน้ำผึ้ง (ตักจากโถ หรือ บีบจากหลอด) ลงไปที่ “เศียร” ของพระพิฆเนศ จนหมด (เทให้ชุ่มไปทั้งองค์เทวรูป)

– ขั้นตอน “ฆะรึตะสะนานัม” (ถวายเนย)

หยิบเนยขึ้นมา สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…จากไขมันของพระโค พระองค์ประทานมาเพื่อสร้างความอบอุ่นแก่ข้าพเจ้า จึงจัดหามาถวายแด่พระคเณศ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ฆะรึตะสะนานัม สะมะระปะยามิ…”

ใช้ช้อนตักเนย ป้ายไปที่งวงพระพิฆเนศ จำนวน 1 ช้อน

– ขั้นตอน “ศะระกะราสะนานัม” (ถวายน้ำอ้อย หรือ น้ำตาลทรายผสมน้ำ (น้ำเชื่อม) )

หยิบขวดน้ำอ้อย หรือ แก้วน้ำเชื่อมขึ้นมา สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…น้ำจากต้นอ้อย มากด้วยประโยชน์นานาชนิด เป็นเครื่องบำรุงเลี้ยงชีวิตของข้าพเจ้าให้แข็งแรง ป้องกันสิ่งสกปรกเข้าสู่ร่างกาย จึงจัดหามาถวายแด่พระคเณศ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ศะระกะราสะนานัม สะมะระปะยามิ…”

เทน้ำอ้อยหรือน้ำเชื่อม ลงไปที่ “เศียร” ของพระพิฆเนศ จนหมด (เทให้ชุ่มไปทั้งองค์เทวรูป)

– ขั้นตอน “คงคาสะนานัม” (ถวายน้ำอาบ)

ขั้นตอนนี้สำคัญที่สุด ให้เทน้ำเปล่าใส่แก้ว เตรียมช้อนสะอาดไว้ สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…น้ำจากสายน้ำคงคา สายน้ำยะมุนา สายน้ำโคทาวารี สายน้ำสรัสวตี สายน้ำนัมมทา สายน้ำสินธุ และสายน้ำเคาวารี…น้ำจากสายน้ำอันศักดิ์สิทธิ์แห่งพระมหาเทพและพระมารดาทั้งเจ็ดสายนี้ ได้มาแสดงต่อหน้าพระองค์แล้ว ข้าพเจ้าขอถวายการสรงสนานแด่พระองค์นับแต่บัดนี้…”

ตักน้ำขึ้นมา แล้วสรงไปที่องค์เทวรูป สรงให้ครบทุกส่วน สรงไปเรื่อยๆ

ทุกๆ ช้อนที่เทลงไปให้สวดพระคาถา “โอม ศรี คะเณศายะ นะมะหะ”

ถ้าน้ำหมดแก้ว ให้เทลงไปอีก จนนับได้ครบ 5 แก้ว

– ขั้นตอน “ปุษปัม ปุษปะมาลัม” (ถวายดอกไม้)

นำดอกไม้และพวงมาลัยทั้งหมดที่เตรียมไว้ที่ “โต๊ะเตรียมของ” มาวางถวายไว้หน้าองค์พระพิฆเนศ แล้วเลือกพวงมาลัยมาถือไว้ในมือพวงหนึ่ง สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…ขอถวายดอกไม้นานาชนิด เพื่อประดับตกแต่งพระองค์ให้แลดูสวยงาม ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ปุษปัม..ปุษปะมาลัม สะมะระปะยามิ…”

นำพวงมาลัยที่ถือไว้วางลงไปบนกองดอกไม้ทั้งหมด (หากคนในครอบครัวมาร่วมด้วยก็ให้ถือคนละพวงและวางถวาย)

– ขั้นตอน “ธูปัม” (ถวายธูปและกำยาน)

ถ้ามีกำยาน ให้จุดกำยานวางไว้ในโถเพียง 1 อัน

การจุดธูป ถ้าไหว้คนเดียว จุดธูป 8 ดอก

ถ้าไหว้หลายคน ผู้นำจุดธูป 5 ดอก คนในครอบครับจุดคนละ 3 ดอก

ถือธูปไว้ สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…กลิ่นหอมจากเปลือกไม้ แก่นไม้ และดอกไม้นานาชนิด แปรสภาพสู่ธูปและกำยานอย่างดี ข้าพเจ้าจึงขอถวายควันธูปเหล่านี้ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ธูปัม สะมะระปะยามิ…”

จากนั้น ให้ทุกคนถือธูปด้วยมือขวา แกว่งมือเพื่อหมุนธูป ตามเข็มนาฬิกา 3 รอบ เพื่อให้ควันกระจายฟุ้งไปทั่วบริเวณ แล้วค่อยปักธูปลงกระถางที่ตั้งไว้

– ขั้นตอน “ทีปัม” (ถวายแสงเทียน)

จุดเทียน 2 เล่ม

หากมีตะเกียงน้ำมัน ให้จุดไว้ทั้งหมด

ผู้นำหยิบเทียนขึ้นมาเล่มหนึ่ง สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…แสงไฟจากพระสุริยะและพระอัคนี สือถึงพลังอำนาจอันไม่มีที่สิ้นสุดแห่งองค์มหาเทพ-มหาเทวีทุกพระองค์ ประทานความสว่างสดใสแก่ดวงจิตของข้าพเจ้า ข้าพเจ้าจึงขอถวายแสงไฟเหล่านี้ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ทีปัม สะมะระปะยามิ…”

จากนั้นชูเทียนขึ้น หมุนตามเข็มนาฬิกา 3 รอบ แล้วปักเทียนไว้ที่เดิม

– ขั้นตอน “ไนเวทะยัม” (ถวายเครื่องสังเวย)

นำข้าวสาร เมล็ดถั่ว ข้าวสุก ขนมหวาน ผลไม้ต่างๆ จากโต๊ะเตรียม ถือไว้คนละจาน สวดคาถา…

“…โอม คัง คะณะปะตะเย นะมะหะ…ข้าพเจ้าทั้งหลาย ได้จัดหาเครื่องสังเวยเหล่านี้มาถวาย เพื่อสื่อถึงความศรัทธาแด่พระองค์ ขอพระองค์ทรงรับเครื่องบรรณาการนี้ไว้ด้วยเถิด…ไนเวทะยัม สะมะระปะยามิ…”

จากนั้น นำของถวายทั้งหมดมาวางถวายที่หน้าองค์พระพิฆเนศ

– ขั้นตอน “มันตรัม” (ถวายมนต์บูชา)

คนที่ร่วมในพิธียืนขึ้นทั้งหมด พนมมือแล้วฟังผู้นำสวดคาถาดังต่อไปนี้

(หากใครสวดได้ก็ให้ร่วมสวด)

โอม ศรี คะเณศายะ นะมะหะ (3 จบ)

โอม เอกะทันตายะ วิทมาเห

วักกระตุนทายะ ธีมะหิ

ตันโน ตันติ ประโจทะยาต

โอม วักกระตุณทะ มหากาย

สุริยะ โกติ สะมาประภา

นิระวิคะนัม คุรุเมเทวะ

สาระวะ การะเย ษุ สาระวะทา

โอม คะชานะนัม ภูตะคะนาธิเสวิตัม

กะปิตะชัมพูผะละจารุภักษะนัม

อุมาสุตัมโศกะวินาศะ การะกัม

นะมามิ วิฆะเนศะวะระ ปาทะ ปังกะชัม

อะชัม นิระวิกะละปัม นิราการะเมกัม

นิรา นันทะมา นันทะมะ ทะไวตะ ปูระนัม

ปะรัม นิระคุณัม นิระวิเศษัม นิรีหัม

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

คุณาติ ตะมานัม จิตานันทะรูปัม

จิตาภาสะกัน สะระวะคัม ยาณะคัมยัม

มุนิท เยยะมา กาศะรูปัม ปะเรศัม

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ชะคัต การะนัม การะนะ ยาณะรูปัม

สุราทิม สุขะทิม คุเณศัม คะเณศัม

ชะคะ ทะวะยา ปินัม วิศวะ วันทะยัม สุเรศัม

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ปะระพรหมมะ รูปัม คะเณศัม ภะเชมา

ให้ผู้นำกล่าวคำต่อไปนี้ ผู้ร่วมพิธีว่าตาม…

ข้าแต่องค์พระพิฆเนศ ข้าพเจ้าทั้งหลายได้ประกอบพิธีบูชาเพื่อสรรเสริญพระองค์เนื่องในวันคล้ายวันประสูติของพระองค์ในเทศกาลคเณศจตุรถีนี้ ด้วยจิตใจที่ถึงพร้อมด้วยความศรัทธาอย่างเต็มเปี่ยม ข้าพเจ้าขอน้อมบูชาพระองค์ด้วยความรัก ความศรัทธา พระองค์ผู้มีพระพักตร์อันงดงาม มีพระวรกายที่แข็งแกร่ง ทรงศาสตราวุธที่สามารถปราบอสูรร้ายให้ศิโรราบ ความสว่างอันเจิดจ้าดั่งแสงสุริยะนับล้านดวงได้แผ่กระจายออกมาจากพระองค์…โอม…พระพิฆเนศผู้ทำลายความทุกข์โศก ขจัดอุปสรรคและความลำบากยากจนให้แก่ข้าพเจ้า นานาอุปสรรคที่ขัดขวาง ขอจงถูกทำลายด้วยน้ำมือของพระองค์ …และขอพระองค์โปรดประทานความสำเร็จทุกประการแก่ข้าพเจ้าด้วยเถิด

โอม ศานติ…ศานติ…ศานติ

(ตั้งจิตเพื่อขอพรบอกกล่าวได้ตามความประสงค์)

– เสร็จสิ้นพิธี

– รอจนธูปหมดดอกแล้วจึงลาของถวายได้

ขอให้ทุกคนโชคดีเนื่องในคเณศจตุรถีนี้นะครับ / พิทักษ์ (สยามคเณศ)

เผยแพร่เพื่อการกุศลได้ ห้ามนำไปใช้หาผลประโยชน์ทางการค้า

ให้เครดิต สำนักพิมพ์สยามคเณศ Siamganesh.com ทุกครั้ง