วีรกรรม ณ ทุ่งสำริดของท้าวสุรนารี หรือที่ชาวไทยเรียกกันด้วยความคุ้นเคยว่าย่าโม ภรรยาปลัดเมืองนครราชสีมา ซึ่งนำชาวโคราชลุกขึ้นสู้รบกับกองทัพของเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ ที่เข้ายึดเมืองโคราชจนแตกพ่าย และสามารถกอบกู้เมืองโคราชได้สำเร็จ ยังเป็นเรื่องที่ผู้คนรำลึกถึงคุณงามความดี และกราบขอพรจากย่าโมอยู่เสมอ นอกจากนั้นยังมี วัดศาลาลอย สถานที่สำคัญซึ่งใช้เป็นสถานที่บรรจุอัฐิของย่าโม

ตามตำนานแห่งการสร้างวัดศาลาลอยเล่าว่าในปี พ.ศ.2370 ภายหลังจากชนะศึกแล้ว ย่าโมและท่านพระยาปลัดสามีได้แวะพักทัพในการเดินทางเพื่อกลับเมืองโคราช ระหว่างนั้นท่านได้สั่งทำแพเสี่ยงทายเป็นรูปศาลา และให้ลอยน้ำไปตามลำตะคอง โดยตั้งจิตอธิษฐานว่าถ้าแพลอยไปหยุดลงตรงที่ใดจะสร้างวัดขึ้นไว้เป็นอนุสรณ์ ซึ่งแพนั้นก็ได้ลอยมาติดตรงริมฝั่งลำตะคองอันเป็นที่ตั้งของวัดศาลาลอยแห่งนี้ ต่อมาภายหลังเมื่อย่าโมได้ถึงแก่อสัญกรรมลงเมื่ออายุ 81 ปี ในปี พ.ศ.2396 พระยาปลัดสามีของท่านได้ให้ก่อเจดีย์บรรจุอัฐิของย่าโมไว้ที่วัดศาลาลอย วัดแห่งนี้จึงเป็นที่เคารพสักการะของชาวโคราชสืบมาจนถึงปัจจุบัน

สำหรับจุดเด่นของวัดนี้อยู่ที่พระอุโบสถที่สร้างแบบศิลปะไทยประยุกต์เป็นรูปสำเภาโต้คลื่น ใช้วัสดุพื้นเมืองอย่างกระเบื้องดินเผาด่านเกวียนมาประดับตกแต่ง ทั้งผนังด้านหน้าอุโบสถที่เป็นภาพพุทธประวัติ ตอน มารผจญ ผนังด้านหลังเป็นภาพตอนพระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากดาวดึงส์ ส่วนบานประตูเป็นภาพโลหะลายนูนจากเรื่องเวชสันดรชาดกซึ่งอุโบสถหลังนี้เคยได้รับรางวัลดีเด่นแนวบุกเบิกอาคารทางศาสนา จากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ และรางวัลจากมูลนิธิเสฐียรโกเศศและนาคะประทีปมาแล้ว ในปี พ.ศ. 2516

นอกจากนี้ ภายในยังมีพระธานปูนปั้นสีขาวปางห้ามสมุทร เป็นพระพุทธรูปยืนประทับ ณ ประตูเมืองสังกัสนครโดยมีสมเด็จพระสังฆราชได้ทรงถวายพระนามว่า “พระพุทธประพัฒน์สุนทรธรรมพิศาล ศาลาลอยพิมาลวรสันติสุขมุนินทร์” หน้าประตูอุโบสถมีรูปปั้นท้าวสุรนารีนั่งพนมมือใต้ศาลากลางสระน้ำ ตัวอุโบสถล้อมรอบด้วยกำแพงแก้วรูปเสมา สัญลักษณ์ของเมืองเสมาเดิม ด้านข้างมีสถูปขนาดเล็กซึ่งเคยใช้เป็นที่บรรจุอัฐิท้าวสุรนารีอยู่ด้วย

จากวีรกรรม ณ ทุ่งสำริดของย่าโม ผู้นำกำลังชาวโคราชสู้รบกับกองทัพเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์จนสามารถกอบกู้เมืองโคราชได้สำเร็จ คุณงามความดีของท่านจึงเป็นเรื่องที่ผู้คนรำลึกถึงจึงมีผู้คนแวะเวียนมากราบขอพรเจดีย์บรรจุอัฐิย่าโมที่วัดศาลาลอยแห่งนี้เป็นจำนวนมาก โดยเชื่อกันว่าย่าโมจะสามารถดลบันดาลให้สมปรารถนาได้ หากใครมีเวลาว่างอย่าลืมแวะมาสักการะและเที่ยวชมอุโบสถเรือสำเภาลักษณะศิลปะแบบไทยประยุกต์ในวัดแห่งนี้กันนะคะ

สถานที่ตั้ง

วัดศาลาลอย ต.โพธิ์กลาง อ.เมือง จ.นครราชสีมา แยกจากถนนรอบเมืองไปราว 500 ม.

เบอร์โทรศัพท์

044-267764

ความเชื่อและวิธีการบูชา

ชาวโคราชและชาวต่างถิ่นนิยมเดินทางมาสักการะรูปปั้นและเจดีย์บรรจุอัฐิย่าโมที่วัดศาลาลอยนี้ เพื่อบนบานขอพรย่าโมให้ปกป้องคุ้มครอง โดยเฉพาะในเรื่องของความรักและคู่ครอง มีความเชื่อว่าย่าโมจะสามารถดลบันดาลให้สมหวังได้ในที่สุด และเมื่อได้รับความสำเร็จดังใจอธิษฐานแล้ว ก็มักจะแก้บนด้วยเพลงโคราชที่มีทั้งนักร้อง และนักรำแต่งตัวสวยงาม เพราะเชื่อว่าย่าโมนั้นชอบฟังเพลงโคราชเป็นชีวิตจิตใจ
ขอขอบคุณ
http://www.koratnana.com