วัดอุโมงค์มหาเถรจันทร์ (วัดโพธิ์น้อย) ชาวบ้านเรียกว่า วัดอุโมงค์เถรจันทร์ เดิมชื่อว่า “วัดโพธิ์น้อย” ตั้งอยู่ภายในเขตด้านในกำแพงเมืองเชียงใหม่ เลขที่ 129 ถ.ราชภาคินัย ต.ศรีภูมิ อ.เมืองเชียงใหม่

วัดนี้ก่อตั้งเมื่อประมาณ ปี พ.ศ.1839-1840 สร้างโดยพระมหากษัตริย์ทั้งสามพระองค์ คือ พญามังราย หรือพระเจ้าเม็งราย ผู้ปกครองเมืองเชียงราย พญางำเมือง ผู้ปกครองเมืองพะเยา และพ่อขุนรามคำแหงมหาราช โดยอ้างหลักฐานจาก “คัมภีร์ธรรมปัญหาเถรจันทศรมณ์” กล่าวคือเมื่อครั้งที่สร้างเมืองเชียงใหม่ เมื่อกษัตริย์ทั้งสามได้วางผังเมืองเรียบร้อยแล้ว จึงได้จัดสร้าง “วัดโพธิ์น้อย” ขึ้นเป็นวัดแรกของเชียงใหม่ และได้สร้างไว้ที่ในจุดกลางเมือง

อุโบสถสร้างเมื่อประมาณปี พ.ศ. 1839-1840 เป็นลักษณะทรงไทยแบบล้านนา ก่อด้วยอิฐถือปูนขาว เสาและโครงหลังคาเป็นไม้สักทั้งหลัง ของเดิมมุงด้วยกระเบื้องดินเผา ปัจจุบันได้เปลี่ยนเป็นกระเบื้องเคลือบ วิหารสร้างเมื่อปี พ.ศ.1910-1914 มีลักษณะทางสถาปัตยกรรมเป็นแบบล้านนาเช่นกัน

พระเจดีย์มี 2 องค์ พระเจดีย์อุโมงค์ องค์ที่ 1 ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของวิหารหลวง เมื่อปี พ.ศ.1910 พระเจ้ากือนา หรือ พญากือนา กษัตริย์ผู้ครองเมืองเชียงใหม่ องค์ที่ 6 ได้บูรณะถวายท่านมหาเถรจันทร์ เจ้าอาวาสวัดโพธิ์น้อยในขณะนั้น เมื่อบูรณะเสร็จ จึงเปลี่ยนชื่อวัดโพธิ์น้อยเป็นวัดอุโมงมหาเถรจันทร์ ส่วนพระเจดีย์องค์ที่ 2 ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของวิหารหลวง สร้างเมื่อปี พ.ศ. 1916

พระพุทธรูปสำคัญภายในวัดมี 4 องค์ คือ
1. พระพุทธเชียงแสนสิงห์หนึ่ง หรือ หลวงพ่อสมใจนึก หล่อด้วยโลหะปูนผสมเกศาดอกบัวตูม และลงรักปิดทองทับอีก มีขนาดหน้าตักกว้าง 1.90 เมตร สูง 2.20 เมตร เป็นพระประธานในอุโบสถ แบบปางมารวิชัยนั่งขัดสมาธิราบ ซึ่งสร้างขึ้นในปี พ.ศ.1839-1840

2. พระพุทธปฏิมากร (หลวงพ่อโต หรือ หลวงพ่อใหญ่) พระประธานในวิหารหลวง หล่อด้วยปูนลงรักปิดทอง เกศาแบบเปลวเพลิง มีขนาดหน้าตัก 2.90 เมตร สูง 3.70 เมตร เป็นพระประธานในพระวิหารหลวง สร้างราวปี พ.ศ.1910-1914

3. พระพุทธรูปเชียงแสนสิงห์สามแบบปางมารวิชัย หล่อด้วยโลหะทองสัมฤทธิ์รมดำเกศาดอกบัวตูม มีขนาดกว้าง 77 เซนติเมตร สูง 1.05 เมตร ประดิษฐานหน้าพระประธาน (หลวงพ่อโต) ณ วิหารหลวงภายในวัดอุโมงค์มหาเถรจันทร์

4. หลวงพ่อไร่หอม เป็นพระพุทธรูปทองสัมฤทธิ์ ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ.2057 ประดิษฐาน ณ วิหารหลวง (อัญเชิญมาจากวัดไร่หอม และวัดนี้ไม่ทราบว่าอยู่ที่ใด)

ท่านที่มาเที่ยวชมวัด สามารถแวะกราบนมัสการของดี 9 อย่าง ณ อุโมงค์มหาเถรจันทร์ แห่งนี้ คือ
1. หลวงพ่อสมใจนึก
2. หลวงพ่อโต
3. พระโคตมะสัมมาสัมพุทธเจ้า (ประดิษฐานใต้ต้นศรีมหาโพธิ์ภายในวัด)
4. พระเจดีย์ 2 องค์
5. พระพุทธชินราชจำลอง (ประดิษฐานในศาลาบำเพ็ญกุศล)
6. สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)
7. หลวงปู่ทวด
8. ครูบาศรีวิชัย (หมายเลข 6, 7, 8 ประดิษฐานด้านทิศตะวันตกของพระอุโบสถ)
9. พระภูมิเจ้าที่ (เสื้อวัด) ด้านทิศเหนือของต้นพระศรีมหาโพธิ์

ขอขอบคุณ http://thai.tourismthailand.org