ตำนานในประวัติศาสตร์เป็นเรื่องที่มีการเล่าขานสืบต่อๆกันมาตั้งแต่ในอดีตบางตำนานก็ยังคงอยู่จนถึงปัจจุบันและบางตำนานก็ได้รับการพิสูจน์ข้อเท็จจริงทำให้มีการพลิกโฉมหน้าประวัติศาสตร์ในหลายๆครั้งมาแล้ว
ตำนานที่ผมจะนำมาเล่าในคราวนี้ก็เป็นเรื่องเกี่ยวกับ “วัดพระศรีสรรเพชญ์” และ “พระมงคลบพิตร” หรือบางท่านก็เรียกว่าหลวงพ่อมงคลบพิตรบางท่านอาจจะได้อ่านเรื่องราวต่างๆมาบ้างแล้วและบางท่านก็ยังไม่ทราบผมจึงจะนำข้อเขียนในหนังสือเก่าที่มีผู้เขียนไว้มาเล่าสู่กันฟังครับ…
…วัดพระศรีสรรเพชญ์เป็นวัดในพระราชวัง ไม่มีพระสงฆ์ (ดังเช่นวัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือวัดพระแก้ว) เป็นที่ข้าราชการประชุมกันรับพระราชทานน้ำพิพัฒน์สัตยา แต่แรกยกวังทำเป็นวัดในแผ่นดินสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ จะได้ทรงสร้างอะไรไว้บ้างก็ไม่ได้กล่าวถึง มาจนถึงแผ่นดินสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ จุลศักราช ๘๓๖ ปีว่าได้ประดิษฐานพระบรมอัฐิของสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถไว้ในพระมหาสถูป สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นพระเจดีย์ใหญ่องค์หน้า หรือไม่ก็องค์กลาง ส่วนอีก ๒ องค์นั้นก็คงจะประดิษฐานพระอัฐิของพระเจ้าแผ่นดินเช่นกัน