ในปี พ.ศ. 2473 พระครูพิศาลอรัญญเขต (หลวงปู่จันทร์ เขมิโย) อดีตเจ้าคณะจังหวัดขอนแก่น (ธรรมยุต) วัดศรีจันทร์ อำเภอเมือง ได้นิมนต์พระอาจารย์สิงห์ ขนฺตฺยาคโม, พระอาจารย์พระมหาปิ่น ปญฺญาพโล ซึ่งขณะนั้นอยู่ในระหว่างปฏิบัติศาสนกิจที่จังหวัดอุบลราชธานี มาช่วยศาสนกิจที่จังหวัดขอนแก่น พระอาจารย์สิงห์พร้อมด้วยพระอาจารย์กรรมฐานหลายรูป เช่น พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร, พระอาจารย์คูณ, พระอาจารย์ดี, พระอาจารย์อุ่น, พระอาจารย์อ่อน, พระอาจารย์สีโห, พระอาจารย์สิม, พระอาจารย์เพ็ง, พระอาจารย์เกียรติ เป็นต้น มาตั้งวัด ณ บริเวณ โคกเหล่างา (ปัจจุบัน วัดวิเวกธรรม) ส่วนอาจารย์พระมหาปิ่น พร้อมด้วยพระอาจารย์เทสก์ เทสรังสี วัดหินหมากเป้ง พระอาจารย์หลุย จนฺทสโร พระอาจารย์ภูมี พระอาจารย์สีลา พระอาจารย์กงมา และ พระอาจารย์แดง (พระสุธรรมคณาจารย์) วัดประชานิยม เป็นต้น ไปจำพรรษา ณ ดอนปู่ตา (ปัจจุบัน วัดสมศรี) บ้านพระคือ

กลางปีพุทธศักราช 2473 พระอาจารย์เทสก์ เทสรังสี พร้อมด้วยพระอาจารย์กรรมฐานหลายรูป ได้ออกมาพักปฏิบัติธรรม ณ บริเวณสถานที่สร้างวัดป่าแสงอรุณในปัจจุบัน ต่อมาอาจารย์พระอาจารย์มหาปิ่น ปญฺญาพโล ซึ่งมีอายุพรรษามากกว่าทุกรูปได้ออกมาจากดอนปู่ตา (วัดสมศรี) มาอยู่จำพรรษาร่วมกับพระอาจารย์เทสก์ จึงถือว่าผู้ที่เริ่มการบุกเบิกในการก่อตั้งและสร้างวัดป่าแสงอรุณครั้งแรก คือ พระอาจารย์เทสก์ และพระอาจารย์มหาปิ่น ดังที่ทราบอยู่โดยทั่วไปนั่นเอง

ครั้นปีถัดมา พ.ศ. 2474 พระอาจารย์มหาปิ่น ปญฺญาพโล ติดตามพระอาจารย์สิงห์ ขนฺตฺยาคโม และคณะพระอาจารย์กรรมฐาน ไปช่วยการพระศาสนาที่จังหวัดนครราชสีมา ตามคำนิมนต์ของท่านเจ้าคุณพระธรรมปาโมกข์ จึงได้มอบหมายหน้าที่การบริหารวัดป่าพระคือ (ปัจจุบันคือวัดป่าแสงอรุณ) ให้พระอาจารย์ผู้มีพรรษารองลงมารับหน้าที่สืบต่อกันมาโดยลำดับ ปรากฏว่า วัดนี้มีพระอาจารย์กรรมฐานสายพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต แวะพักและอยู่จำพรรษาให้การอบรม ในด้านการสมาธิภาวนาแก่พุทธบริษัทติดต่อกันมาไม่ขาดระยะ

ขอขอบคุณ http://www.dhammajak.net/